Verschillende soorten vezels
Vezels kunnen verschillende eigenschappen hebben, zoals oplosbaar, onoplosbaar en fermenteerbaar.
Oplosbare, onoplosbare en fermenteerbare vezels
Het verschil tussen oplosbare en onoplosbare vezels heeft te maken met hoe ze zich gedragen in het spijsverteringsstelsel. Oplosbare vezels lossen op in water en worden opgenomen in het lichaam. Onoplosbare vezels behouden juist hun structuur en worden niet opgenomen in het lichaam. In plaatst daarvan verlaten ze het lichaam weer via de ontlasting.
Fermenteren houdt in dat vezels worden afgebroken door de aanwezige bacteriën in de dikke darm. Alleen oplosbare vezels kunnen gefermenteerd worden.
Om de normale darmwerking te ondersteunen is het belangrijk om de verschillende type vezels dagelijks voldoende binnen te krijgen.
Oplosbare vezels
Oplosbare vezels kunnen, zoals de naam al zegt, oplossen wanneer ze in contact komen met water. Na het eten van deze vezels lossen ze op terwijl ze door de spijsvertering gaan. Deze eigenschap zorgt ervoor dat bepaalde voedingsstoffen, zoals vetten en suikers, langzamer worden opgenomen in het lichaam. Oplosbare vezels zorgen ook voor een verzadigd gevoel, wat betekent dat je langer vol zit na het eten. Dit kan helpen bij het behouden van een normaal lichaamsgewicht. De meeste oplosbare vezels worden gefermenteerd door onze darmbacteriën. Ze worden dus niet verteerd, maar gefermenteerd. Fermenteren houdt in dat ze als het ware worden “opgegeten” door de darmbacteriën, waardoor deze bacteriën in de dikke darm kunnen groeien. Hierbij komen ook gunstige stoffen vrij die de normale darmwerking en stoelgang ondersteunen, zoals, korteketenvetzuren. Wanneer oplosbare vezels gefermenteerd worden, noemen we ze ook wel prebiotische vezels of prebiotica.
Voedingsmiddelen rijk aan oplosbare vezels zijn haver, peulvruchten, fruit zoals appels en sinaasappels, groenten zoals wortels en broccoli, en noten en zaden zoals amandelen.
Onoplosbare vezels
Onoplosbare vezels zijn te vergelijken met de werking van een spons. Ze nemen vocht op waardoor het volume van de ontlasting groter wordt. Dit helpt bij het soepel houden van de ontlasting en bevordert een normale stoelgang. Ze behouden hun originele vorm en komen ook in die vorm weer naar buiten via de ontlasting. Onoplosbare vezels worden dus niet verteerd en ook niet gefermenteerd, maar dragen bij aan een normale stoelgang door vocht op te nemen en daarmee het volume van de ontlasting te vergroten.
Voedingsmiddelen rijk aan onoplosbare vezels zijn volkoren producten zoals volkorenbrood, volkorenpasta en zilvervliesrijst, maar ook bepaalde groenten zoals broccoli, spruitjes en wortelen, en fruitsoorten zoals pruimen en bessen.