Spijsvertering

Hoe werkt de spijsvertering

Het spijsverteringskanaal bestaat uit de slokdarm, maag, dunne darm, dikke darm en endeldarm. In het spijsverteringskanaal vindt de spijsvertering plaats: je voeding wordt afgebroken tot kleinere deeltjes waardoor het kan worden opgenomen in je bloed. Je lichaam gebruikt deze voedingsstoffen vervolgens als brandstof om energie uit te halen of als bouwstof. Het verteringsproces bestaat uit een aantal stappen die we hieronder beschrijven.

Mond

De spijsvertering begint al in de mondholte. Als je kauwt, vermengt het eten zich met speeksel dat een aantal enzymen bevat die alvast beginnen met de vertering. En door te kauwen kun je het eten ook gemakkelijker doorslikken.

Slokdarm

Nadat je het eten hebt doorgeslikt, komt het in de slokdarm terecht. Dit is een lange, holle buis die je eten en drinken richting de maag vervoert. De spieren in de wand van je slokdarm kneden en stuwen het eten langzaam naar beneden, waar het via een sluitspiertje aan het eind van de slokdarm in de maag terechtkomt. Dankzij het sluitspiertje kan het eten niet terug de slokdarm in.

Maag

In je maag wordt al het voedsel klaargestoomd voor de verdere vertering in de darmen. Het voedsel vermengt zich met het maagsap dat door de maagwand wordt aangemaakt. Maagsap is erg zuur en doodt de meeste bacteriën die je via je voeding binnenkrijgt waardoor je niet ziek wordt. Ook bevat het maagsap een aantal enzymen die aan de slag gaan met het afbreken van de voeding. Zo worden er in je maag bijvoorbeeld al een aantal eiwitten afgebroken. Na een paar uur verlaat het voedsel je maag in kleine porties en komt in de dunne darm terecht.

Dunne darm

In de dunne darm vindt het grootste deel van de spijsvertering plaats, met behulp van onder andere spijsverteringssappen en enzymen aangemaakt in de alvleesklier. Voedingsstoffen als koolhydraten, vetten en eiwitten worden door spijsverteringssappen en enzymen in kleine deeltjes ‘opgeknipt’ om vervolgens via de dunne darmwand in het bloed te worden opgenomen. Het bloed vervoert de voedingsstoffen naar de plek van bestemming in het lichaam. De dunne darm is zo’n 5 meter lang en bestaat uit allemaal plooien waardoor er voldoende oppervlakte is om alle voedingsstoffen goed te kunnen opnemen. Via de dunne darm komt het voedsel in de dikke darm terecht.

Dikke darm

In de dikke darm vindt de laatste stap van het spijsverteringsproces plaats. De in de dikke darm aanwezige goede darmbacteriën breken de laatste voedingsstoffen af die vervolgens in het bloed worden opgenomen. In de dikke darm worden ook het vocht en de zouten uit de voedselbrij gehaald, zodat een soepele, dikke brij ontstaat die makkelijk is uit te scheiden. Via de dikke darm komt de ontlasting in de endeldarm terecht.

Endeldarm

In de endeldarm worden de onverteerbare voedselresten opgeslagen. Wanneer je aandrang krijgt verlaten deze resten je lichaam als ontlasting via de anus.

Tips voor een gezonde spijsvertering

Een goede spijsvertering draagt bij aan een gezond en fit lichaam waarin je je goed voelt. Een paar eenvoudige leefregels kunnen bijdragen aan een gezonde spijsvertering en daarmee een gezonder lichaam. En ze helpen ook bij het verhogen van je weerstand waardoor je minder snel ziek wordt.

Eet gezond

Wat je in je mond stopt, bepaalt in grote mate de werking van je spijsvertering. Alleen met de juiste voedingsstoffen krijg je voldoende brand- en bouwstoffen binnen om alle lichaamsfuncties goed te laten verlopen. De basis voor een gezonde spijsvertering is volwaardige voeding met voldoende voedingsvezels en vocht. Een diëtist kan je adviseren over het voedingspatroon dat het beste bij jou past.

Beweeg

Beweging is ontzettend belangrijk voor een goede spijsvertering. Wanneer je beweegt pompt het hart het bloed sneller door je lichaam en wordt de verbranding gestimuleerd. Je darmen functioneren beter als je voldoende beweegt, omdat voedingsstoffen sneller en beter kunnen worden opgenomen. Je bloed circuleert namelijk sneller als je voldoende beweegt. Door voldoende te bewegen heb je ook minder kans op overgewicht en stimuleer je je immuunsysteem. Zo houd je dus je hele lichaam, maar vooral je spijsvertering in topconditie.

Ontspan

Voor een gezonde spijsvertering heb je rust en ontspanning nodig. Landurige blootstelling aan stress kan nadelig zijn voor de spijsvertering. Door stress zoveel mogelijk te voorkomen en te zorgen voor een goed slaapritme en voldoende ontspanning, help je je spijsvertering om je eten en drinken goed te verteren. Gun je lichaam ook wat rust na de maaltijd en eet en drink niet te gehaast.